Tabor specjalny

Wózek motorowy WM5-192

Wózek motorowy typu WM5 był pierwszym pojazdem tego rodzaju skonstruowanym w Polsce po drugiej wojnie światowej. Pierwotny projekt, oparty na dokumentacji pojazdu niemieckiego z okresu wojny, wykona o Biuro Konstrukcyjno-Technologiczne Maszyn i Urządzeń Budowlanych w Warszawie. Na producenta nowego pojazdu wyznaczono Zakłady Naprawcze Taboru Kolejowego we Wrocławiu, które w 1954 roku wykonały pierwsze cztery wózki. Próbna eksploatacja wykazała jednak istotne wady i niedomagania projektu. Wobec takiego wyniku prób w ZNTK Wrocław opracowano nowy projekt, znacząco różniący się od pierwotnego, według którego powstawały egzemplarze seryjne WM5. Wykorzystując elementy wózka zaprojektowano także specjalną przyczepę oznaczoną PWM5. Konstrukcja wózka oparta była na podzespołach samochodu ciężarowego rodziny Star 20. Ze Stara zapożyczono skrzynię przekładniową, wał napędowy, instalację oświetleniową, wycieraczki szyb, wyposażenie deski rozdzielczej oraz chłodnicę. Do napędu drezyny wykorzystywano silniki wysokoprężne serii S63s (moc 33KM) a po zaprzestaniu ich produkcji jednostki S322 (moc 37KM) i S323 (moc 55KM). Zastosowanie tego ostatniego silnika (o znacząco powiększonej mocy), wraz z instalacją skrzyni przekładniowej o pięciu przełożeniach z nadbiegiem, spowodowało zwiększenie prędkości maksymalnej z 45 do 60 km/h. Trzyosobowa kabina była wykonana z blach, natomiast burty i podłogę skrzyni ładunkowej szalowano drewnem. Rama stalowa, spawana,  z podłużnicami z profilów ceowych. Na końcach ramy zamocowano oryginalne małe zderzaki zrobione częściowo z drewna. Zestawy kołowe na łożyskach tocznych, z zabudowanymi w tarczach kół mechanicznymi hamulcami bębnowymi, miały średnicę 550mm. Hamulce pojazdu były sterowane mechanicznie, za pomocą układu cięgieł, doczepa zaś miała hamulec najazdowy. Pojazd, z różnymi silnikami, był produkowany w latach 1955 – 1970 (pomijając serię próbną). Ogółem zbudowano około 1100 egzemplarzy, które trafiły przede wszystkim do PKP oraz w pewnej ilości także do przemysłu i wojska. Ponadto w ZNTK Wrocław, a następnie w Kolejowych Zakładach Nawierzchniowych w Skalmierzycach  powstało około 1500 sztuk przyczep typu PWM5. W trakcie eksploatacji wózki WM5 podlegały wielu modyfikacjom. W trakcie eksploatacji niektórym pojazdom powiększono kabiny, zastosowano stalowe burty skrzyń ładunkowych i zmieniono miejsce zamocowania reflektorów. Przeprowadzane sposobem gospodarczym modernizacje były nieraz bardzo oryginalne i świadczyły o dużej zaradności użytkowników. Do dnia dzisiejszego zachowało się około 10 sztuk WM5. Część z nich jest znacząco przebudowana względem oryginału. Pojazdy tego typu do lat 80-tych ub. wieku również również eksploatowane w Jarocinie. Wśród nich znajdował się egzemplarz przebudowany na dwukabinowy szynowy autobus pracowniczy. Eksponowany w muzeum pojazd o nr 192, wyprodukowany został w 1958 roku. W 2016 roku przekazany został TKW przez PKP PLK S.A. i przewieziony do Jarocina ze Zgrzewalni Szyn w Skarżysku Kamiennej. Jest to najstarszy zachowany egzemplarz drezyny WM5 w kraju.

Previous post

Tender parowozu serii 17C1

Next post

Wagon brygadowy WP-44-43282